Disentangling the Role of Intracranial Arteriosclerosis in Alzheimer’s Disease
Looptijd: 2022 - heden
Het onderzoek
Vaataandoeningen zijn een belangrijke risicofactor voor dementie en dragen samen met andere neurobiologische afwijkingen bij aan de ziekte van Alzheimer. In dit project onderzoeken wij hoe arteriosclerose - een kenmerk van vaatziekten - invloed kan hebben op de ontwikkeling van Alzheimer.
Binnen de Rotterdam Studie (een grote cohortstudie) bestuderen wij de ontwikkeling van leeftijdsgebonden ziekten door gebruik te maken van beeldvorming. Door het analyseren van verschillende hersenscans gaan wij:
- Arteriosclerose in de hersenen visualiseren;
- Aanwezigheid en verspreiding van amyloïde eiwitten analyseren;
- Pathologie en functie van de kleinste bloedvaten in de hersenen meten.
Samen met informatie over leefstijl, genetica en klinische risicofactoren zal dit onderzoek nieuw inzicht geven over de rol van arteriosclerose bij de ontwikkeling van de ziekte van Alzheimer.
Subsidiegevers
- Cure Alzheimer’s
Samenwerkingspartners
- University Medical Center Utrecht
Onderzoeksteam
- Dr. Daniel Bos
- Prof. Dr. Meike Vernooij
- Dr. Julia Neitzel
- Dr. Frank Wolters
- Prof. Dr. Geert jan Biessels (extern)
- Anna Streiber, MSc, promovenda
Contact
Email: d.bos@erasmusmc.nl
Leden onderzoeksteam
Prof. dr. Meike Vernooij
Hoogleraar Population Imaging & medisch specialist (Neuroradioloog)
Specialisme Radiologie
Aandachtsgebied Neuroradiologie
_______________________________________________________________________________
Opleiding en carrière » 2017: Hoogleraar Population Imaging
» 2014: Visiting research Massachusetts General Hospital
» 2012: Fellowship neuro- en hoofd-hals radiologie Erasmus MC
» 2011: Radioloog Erasmus MC
» 2009: PhD aan Erasmus MC (cum laude)
» 2002: Geneeskunde EUR (cum laude)
_______________________________________________________________________________
Onderwijsactiviteiten » 2017-2021: Program Director Research Master Clinical Research
» 2015-heden: Chair, written examination committee for European Diploma in Radiology (EDiR)
» 2015-heden: Clinical Technology, BSc track, lectured on Imaging in dementia
» 2015-heden: Teaching residents and fellows at Kyoto Prefectural Hospital, 1-week case based teaching
_______________________________________________________________________________
Nevenfuncties » Voorzitter Diagnostic Committee van European Society of Neuroradiology (ESNR)
» Voorzitter van Written Examination Committee van European Diploma in Radiology, European Board of Radiology
» Editor, Neuroradiology
_______________________________________________________________________________
Onderzoeksprojecten Principal Investigator in ERGO (the Rotterdam Study) en in deze rol betrokken bij een groot aantal onderzoeksprojecten (Amyvasc, ABOARD, SHARED, JPND).
_______________________________________________________________________________
Subsidies/awards » 2018-heden: ZonMW Memorabel: Amyloid imaging in focus (grand total €1,500,000) – role: project leader
» 2016-heden: H2020: EuroPOND (European Progression of Neurodegenerative Disease initiative) - (€5 million total; €800,000 for own research group) – role: WP leader
» 2016-heden: JPND BRIDGET: (BRain Imaging, cognition, Dementia and next generation GEnomics: a Transdisciplinary approach to search for risk and protective factors of neurodegenerative disease) – (€375,000 for Erasmus MC) - role: key investigator
» 2014-heden: Innovative Medical Devices Initiative: Imaging dementia: brain matters (€ 500,0000) – co-applicant
» 2013-heden: BBMRI- Complementation Project (€ 75,000) – principal investigator
» 2013-heden: Medical Research Council, New Investigator Research Grant (£150,000) – co-investigator
Over mij
Als neuroradioloog gebruik ik beeldvormende technieken (o.a. CT, MRI) om voor iedere patiënt tot een zo accuraat mogelijke diagnose te komen, bij voorkeur binnen zo kort mogelijke tijd. Door het intensief combineren van patiëntenzorg met wetenschappelijk onderzoek probeer ik een bijdrage te leveren aan het vergroten van kennis over ontstaan van veel voorkomende neurologische ziekten zoals beroerte en dementie. Ik bestudeer met MRI zowel gezonde populaties als patiënten om hersenveranderingen in normale veroudering en in ziekte op kwantitatieve wijze te bestuderen.
Uitgelichte publicaties
✔ van Arendonk, J., ... & Vernooij, M. W. (2021). Resistance to developing brain pathology due to vascular risk factors: the role of educational attainment. Neurobiology of Aging, 106, 197-206.
✔ Cremers, L. G., ..., Vernooij, M. W. et al. (2020). Structural disconnectivity and the risk of dementia in the general population. Neurology, 95(11), e1528-e1537.
✔ Yilmaz, P., ... & Vernooij, M. W. (2018). Practical Small Vessel Disease Score Relates to Stroke, Dementia, and Death. Stroke, 49(12), 2857-2865.
✔ Akoudad, S., ... & Vernooij, M. W. (2016). Association of Cerebral Microbleeds With Cognitive Decline and Dementia. JAMA neurology, 73(8), 934-943.
✔ Vernooij, M. W. et al. (2009). White matter microstructural integrity and cognitive function in a general elderly population. Archives of general psychiatry, 66(5), 545-553.
Dr. Julia Neitzel
Postdoctoraal onderzoeker
Specialisme Neuroimaging
Aandachtsgebied Dementie, cognitie, MRI, PET
_______________________________________________________________________________
Opleiding en carrière » 2021-heden: Epidemiologie, Harvard T.H Chan School of Public Health, Boston, MA, United States
» 2020-heden: Radiologie & Nucleaire Geneeskunde, Epidemiologie, Erasmus MC, Rotterdam
» 2018-2020: Institute for Stroke and Dementia Research, LMU, München, Duitsland
» 2013-2017: Neuroradiologie, Academisch Ziekenhuis, Technische Universität München, Duitsland
_______________________________________________________________________________
Onderzoeksproject » AmyVasc
_______________________________________________________________________________
Subsidie » Marie Curie Global Fellowship
Over mij
Mijn onderzoek richt zich op de vraag waarom sommige mensen beter bestand zijn tegen leeftijdsgebonden cognitieve achteruitgang en dementie dan andere. Dit is belangrijke kennis die tot nu toe ontbrak en kan leiden tot betere preventieprogramma's. Zo onderzoek ik bijvoorbeeld hoe genetica en levensstijl op elkaar inwerken en veranderingen in de hersenen met betrekking tot dementie beïnvloeden. Mijn werk is gericht op de preklinische fase van dementie, wanneer mensen het meeste baat hebben bij preventieprogramma's.
Uitgelichte publicaties
✔ Neitzel, J., et al. (2021). KL-VS heterozygosity is associated with lower amyloid-dependent tau accumulation and memory impairment in Alzheimer’s disease. Nature Communications, 12(1), 1-12.
✔ Malik, R., Georgakis, M. K., Neitzel, J., et al. (2021). Midlife vascular risk factors and risk of incident dementia: Longitudinal cohort and Mendelian randomization analyses in the UK Biobank. Alzheimer's & Dementia.
✔ Franzmeier, N., Neitzel, J., et al. (2020). Functional brain architecture is associated with the rate of tau accumulation in Alzheimer’s disease. Nature communications, 11(1), 1-17.
✔ Neitzel, J., et al. (2019). Left frontal connectivity attenuates the adverse effect of entorhinal tau pathology on memory. Neurology, 93(4), e347-e357.
Dr. Frank J. Wolters
Arts-epidemioloog
Specialisme Radiologie & Nucleaire Geneeskunde Epidemiologie
Aandachtsgebied Tijdige diagnostiek en preventie van vasculair bepaalde cognitieve beperking en dementie
_______________________________________________________________________________
Opleiding en carrière » 2014-2018: Arts-onderzoeker (Erasmus MC Rotterdam)
» 2016-2017: Visiting scientist (Harvard School of Public Health)
» 2012-2014: Clinical Research Fellow (University of Oxford)
» 2004-2011: Geneeskunde (Universiteit Utrecht)
_______________________________________________________________________________
Onderwijsactiviteiten » Begeleiding van masterstudenten aan het Netherlands Institute of Health Sciences (NIHES) en de geneeskundeopleiding van het Erasmus MC
» Coördinatie onderwijsprogramma binnen het Netherlands Consortium of Dementia Cohorts (NCDC) en de Heart-Brain Connection onderzoeksgroep (HBCx), voor promovendi en postdocs
» Tutoring en coaching van geneeskundestudenten
» Opzet introductiecursus wetenschapsfilosofie in het biomedisch onderzoek, voor alle studenten in het Erasmus MC
_______________________________________________________________________________
Nevenfuncties » Lid van het executive committee van de ISTAART ‘vascular professional interest area’
» Voorzitter van de werkgroep voor Jonge Epidemiologen binnen de Vereniging van Epidemiologie
» Editorial board member voor het International Journal of Stroke
_______________________________________________________________________________
Onderzoeksprojecten » Gepersonaliseerde predictie voor preventie van dementie vanuit de samenleving naar de kliniek (Trustfonds & ABOARD)
» Preventie van beroerte en dementie na een stil herseninfarct (SHINOBI)
» Verband tussen intracraniële arteriosclerose en de ziekte van Alzheimer
» De rol van de hart-brein as in cognitieve beperking en dementie (HBCx)
_______________________________________________________________________________
Subsidies/awards » NWO Veni
» Erasmus Trust Fonds
» Cure Alzheimer’s Fund
» Hartstichting / Dutch CardioVascular Alliance HBCx
» Brain & Behavior Research Foundation
Over mij
Onderzoek doen om de zorg te verbeteren. Daar sta ik voor binnen het Alzheimercentrum. Samen werken wij aan een betere voorspelling van het beloop van cognitieve klachten, om uiteindelijk achteruitgang te kunnen voorkomen. Mijn specifieke aandachtsgebied is het voorkomen van dementie bij cognitieve functieproblemen die ontstaan door schade aan de bloedvaten in de hersenen.
Publicaties
Lees hier alle publicaties van Frank
Drs. Anna Streiber
PhD student
Specialisme Population imaging, vascular imaging, neuro-epidemiologie
Aandachtsgebied Dementie, ziekte van Alzheimer, vaatschade
Opleiding en carrière » 2022 – heden: PhD Student (Erasmus MC)
» 2022 – heden: Master Student Health Sciences (klinische epidemiologie)
» 2020 – 2022: Master Cognitieve en klinische neurowetenschappen
» 2017 – 2021: Bachelor Psychologie
_______________________________________________________________________________
Onderzoeksproject » Relatie tussen calcificatie van bloedvaten en verschillende biologische markers voor de ziekte van Alzheimer/cognitie
_______________________________________________________________________________
Subsidie's » Cure Alzheimer's
Over mij
Mijn onderzoek is gericht op de vraag hoe vaatschade in de hersenen de ontwikkeling van de ziekte van Alzheimer kan beïnvloeden. Ik kijk voornamelijk naar verkalking van de bloedvaten en hoe die gerelateerd is aan vaatschade, biologische markers en cognitieve achteruitgang. Met mijn onderzoek wil ik het begrip van de mechanismen die ten grondslag liggen aan de ziekte van Alzheimer vergroten en uiteindelijk bijdragen aan het verbeteren van diagnostische processen.