BEAT-IT (afgerond)
BEhavioral symptoms in Alzheimer’s disease: Towards early Identification and Treatment
Looptijd: Start 2018 – 2022 (afgerond)
Het onderzoek
Met de BEAT-IT studie richten we ons op veranderingen in gedrag en emoties bij mensen in de vroege fase van de ziekte van Alzheimer. Voorbeelden zijn somberheid, prikkelbaarheid of initiatiefverlies.
Er is al veel onderzoek gedaan naar deze veranderingen in de late fase van dementie, maar we weten nog weinig over hoe vaak deze veranderingen voorkomen in de vroege fase. Met de BEAT-IT studie willen we dit veranderen.
Daarnaast willen we de zorg voor gedragsveranderingen bij mensen in de vroege fase van de ziekte van Alzheimer verbeteren. We richten ons hierbij specifiek op de geheugenpolikliniek in het ziekenhuis.
Belangrijkste resultaten
Het onderzoek laat zien dat gedragsveranderingen vaak voorkomen bij mensen met slechts milde problemen in de denkfuncties en bij beginnende dementie. Wel blijkt het heel moeilijk om te voorspellen of veranderingen in gedrag en emoties toe- of afnemen over tijd.
Ondanks dat gedragsveranderingen vaak voorkomen is er niet altijd even veel aandacht voor deze symptomen op de geheugenpolikliniek. Daarnaast blijft de behandeling van gedragsveranderingen vaak beperkt tot medicijnen, terwijl uitleg en gedragsadviezen vaak meer effect hebben.
Subsidiegevers
- Alzheimer Nederland & ZonMw Memorabel
- Deltaplan Dementie
Samenwerkingspartners
- Alzheimercentrum Amsterdam UMC
- Erasmus Universiteit Rotterdam
- Franciscus Gasthuis & Vlietland
- Maasstad Ziekenhuis
- Van Weel-Bethesda Ziekenhuis
- Spijkenisse Medisch Centrum
Onderzoeksteam
- Willem Eikelboom, promovendus
- Dr. Janne Papma, projectleider
- Dr. Esther van den Berg, klinisch neuropsycholoog
- Dr. Michiel Coesmans, psychiater
Publicaties
- Ossenkoppele et al., (2021). Research Criteria for the Behavioral Variant of Alzheimer Disease: A Systematic Review and Meta-analysis. JAMA neurology.
- Eikelboom et al., (2021). Neuropsychiatric and cognitive symptoms across the Alzheimer's disease clinical spectrum: Cross-sectional and longitudinal associations. medRxiv.
- Eikelboom et al., (2019). Early recognition and treatment of neuropsychiatric symptoms to improve quality of life in early Alzheimer’s disease: protocol of the BEAT-IT study. Alzheimer's research & therapy, 11(1), 1-12.
- Eikelboom et al., (2018). Neuropsychiatric symptoms complicating the diagnosis of Alzheimer’s disease: a case report. Journal of Alzheimer's disease, 66(4), 1363-1369.
In onderstaande webinar (31:23 - 44:27) geeft promovendus Willem Eikelboom meer uitleg over de BEAT-IT studie.
Leden onderzoeksteam
Dr. Esther van den Berg
Klinisch neuropsycholoog & associate professor
Specialisme Neurologie, neuropsychologie
Aandachtsgebied Neuropsychologische diagnostiek, veroudering, vasculair cognitieve stoornissen (VCI), frontotemporale dementie (FTD), primair progressieve afasie (PPA)
_______________________________________________________________________________
Opleiding en carrière » 2015-heden: Klinisch neuropsycholoog, Erasmus MC
» 2010-2014: Opleiding tot Klinisch neuropsycholoog, UMC Utrecht
» 2008-2010: Opleiding tot Gezondheidszorgpsycholoog, UMC Utrecht
» 2004-2009: Promotieonderzoek Diabetes en Cognitie (cum laude), UMC Utrecht
» 2004-2015: Universitair docent, Universiteit Utrecht
» 1997-2002: MSc Psychologie, Universiteit Utrecht
_______________________________________________________________________________
Onderwijsactiviteiten » Dementie-onderwijs binnen het Geneeskunde curriculum
» Frontotemporale dementie binnen de KNP-opleiding
» Diabetes en metabool syndroom binnen de KNP-opleiding
» Stage- en thesisbegeleiding en supervisie van masterstudenten Neuropsychologie, PioG en GioS
_______________________________________________________________________________
Nevenfuncties » Commissie Registratie en Toezicht – FGzPt
» Kamer Specialisten – NVGzP
» Bestuur Stichting Neuropsychologie Nederland
_______________________________________________________________________________
Onderzoeksprojecten » BEAT-IT studie
» TULIPA
_______________________________________________________________________________
Subsidies/awards » 2015: Betto Deelmanprijs, Stichting Neuropsychologie Nederland
» 2012: Nominatie Docenttalentprijs, Universiteit Utrecht
» 2011, 2012: Jong Docenttalentprijs, Universiteit Utrecht
» 2010: Stimuleringsprijs voor cum laude promotie, Girard de Mielet van Coehoorn Stichting
» 2009: Dr. F. Gerritzen Prijs, Nederlandse Vereniging voor Diabetesonderzoek
Over mij
In mijn functie als klinisch neuropsycholoog combineer ik de zorg voor patiënten met wetenschappelijk onderzoek bij patiënten met neurologische aandoeningen zoals dementie en beroerte. Bij klachten van het geheugen, de taal of de concentratie probeer ik door zorgvuldig te kijken, te luisteren en te testen erachter te komen waar de klachten vandaan komen. Daarnaast ontwikkel en valideer ik psychometrische tests om de cognitieve functies nog beter te kunnen meten.
Uitgelichte publicaties
✔ van den Berg E, et al. (2021). Impaired Knowledge of Social Norms in Dementia and Psychiatric Disorders: Validation of the Social Norms Questionnaire-Dutch Version (SNQ-NL). Assessment, in press.
✔ van den Berg E, et al. (2020). Differences in Discriminability and Response Bias on Rey Auditory Verbal Learning Test Delayed Recognition in Behavioral Variant Frontotemporal Dementia and Alzheimer’s Disease. Journal of the International Neuropsychological Society, 26, 918-926.
✔ van den Berg E, et al. (2018). White Matter Hyperintensities and Cognition in Mild Cognitive Impairment and Alzheimer's Disease: A Domain-Specific Meta-Analysis. Journal of Alzheimer’s Disease, 63, 515-527.
✔ Koekkoek PS, Kappelle LJ, van den Berg E, Rutten GE, Biessels GJ. (2015) Cognitive function in patients with diabetes mellitus: guidance for daily care. Lancet Neurology, 14, 329-40.
✔ van den Berg E, et al. (2010). A 4-year follow up study of cognitive functioning in patients with type 2 diabetes mellitus. Diabetologia. 53:58-65.
Lees hier alle publicaties van Esther
Dr. Michiel Coesmans
Psychiater
Specialisme Psychiatrie
Aandachtsgebied Neuropsychiatrie, ziekenhuispsychiatrie, ouderenpsychiatrie, consultatieve psychiatrie
_______________________________________________________________________________
Opleiding en carrière » 2011-heden: Psychiater, vanaf 2016 verbonden aan het Erasmus MC
» 2006-2011: Opleiding tot psychiater
» 2004-2006: Artsenopleiding
» 1999-2004: Promotie afd. Neurowetenschappen
» 1993-1998: Doctoraalstudie Geneeskunde
_______________________________________________________________________________
Onderwijsactiviteiten » Opleider aandachtsgebied ouderenpsychiatrie Erasmus MC
» Neuropsychiatrie- en ziekenhuispsychiatrie-onderwijs voor psychiaters in opleiding
_______________________________________________________________________________
Nevenfuncties » Consulent psychiatrie Rijndam Revalidatie
_______________________________________________________________________________
Onderzoeksproject » BEAT-IT studie
Over mij
Mijn interesse gaat vooral uit naar de vaak complexe interactie tussen lichamelijke (bijvoorbeeld neurologische) ziekte, cognitieve stoornissen en psychiatrische problemen. Ik ben als psychiater binnen het Erasmus MC werkzaam in de consultatieve psychiatrie, op de polikliniek ziekenhuispsychiatrie, het Alzheimercentrum en bij ENCORE (centrum voor erfelijke neurocognitieve ontwikkelingsstoornissen). Verder werk ik als consulent bij Rijndam revalidatie.
Dr. Janne Papma
Onderzoeker